همراه با پرسش نامه

فهرست مطالب

پیشگفتار: ۵

چکیده تحقیق : ۶

فصل اول ۱۰

مقدمه ۱۱

بیان مسئله ۱۲

ضرورت و اهمیت موضوع ۱۶

فصل دوم ۲۱

خانواده سالم و رشد و تحول آن : ۲۳

خاستگاه خانواده: ۲۴

تاریخچة خانواده درمانی و بررسی نظریه ها: ۲۷

مفهوم خانواده درمانی چیست؟ ۳۰

خانواده درمانی راهبردی. ۳۲

۶- بازنشستگی و کهنسالی. ۳۳

خانواده درمانی روان تحلیل گری. ۳۶

خانواده درمانی تجربی ۳۸

مکتب خانواده درمانی ساختاری: ۳۹

تحقیق در خانواده درمانی: ۴۰

فصل سوم ۴۱

طرح تحقیق : ۴۱

جامعة آماری: ۴۲

نمونة آماری و روش نمونه گیری: ۴۲

روش جمع آوری اطلاعات: ۴۳

روش تجزیه وتحلیل اطلاعات: ۴۴

فصل چهارم ۴۵

مقدمه ۴۵

مقدمه ۴۶

۲-۱ نمودار توزیع فراوانی سن زوجین به تفکیک جنس. ۴۷

۶-۱نمودار توزیع فراوانی شغل زوجین به تفکیک جنس. ۵۰

۷-۱ جدول توزیع فراوانی مدت زندگی مشترک در دو گروه آزمایش و کنترل. ۵۰

مقایسه نمرات رضایت زناشویی پیش آزمون گروه آزمایش و کنترل. ۵۳

مقایسه تغییرات نمرات رضایت زناشویی در گروه آزمایش و کنترل. ۵۴

تغییر نمرات حل تعارض در گروه آزمایش و کنترل. ۵۵

فصل پنجم ۵۷

بحث و نتیجه‌گیری ۵۷

محدودیتهای تحقیق: ۵۹

فهرست منابع ۶۰

پرسشنامه رضایت زناشویی ENRICH 62

  فصل اول

مقدمه

 بیان مسئله

 ضرورت و اهمیت موضوع

 اهداف پژوهش

 فرضیه ها

 اصطلاحات

 مقدمه

خانواده به عنوان یک واحد به ظاهر کوچک اجتماعی، از ارکان عمده نهادهای اصلی هر جامعه به شمار می رود. در واقع هر خانواده را باید خشت بنای جامعه و کانون اصلی حفظ سنت و رسوم از ارزشهای والا  و مورد احترام و شالودة مستحکم مناسبات پایدار اجتماعی در روابط خویشاوندی، مبدأ بروز و ظهور عواطف انسانی و کانون صمیمانه ترین روابط میان افراد و پرورش فکر و اندیشه و اخلاق و پرورش فکر و اندیشه و اخلاق و تعالی روح انسانی به شمار آورد. خانواده به عنوان واحد عاطفی – اجتماعی کانون رشد و تکامل، التیام بخش، تحول و تغییر، آسیبها و عوارضی است که هم بستر شکوفایی و هم فرونشانی آن روابط میان اعضایش می باشد. در نتیجه تأثیر بسزایی در تعادل روانی، عاطفی و اجتماعی داشته و به عنوان کوچکترین کانون اجتماعی شدن متضمن پذیرش نقشهای اجتماعی و همنوایی با هنجارهای اجتماعی می‌باشد. همچنین خانواده نهاد و شالودة اساسی در ساختار اجتماعی جوامع است که سلامت یا عدم سلامت آن قوام و اضمحلال جامعه را در بردارد.

 خانواده سالم، نظامی باز است که اعضای آن در عین حالی که از روابط

عاطفی گرمی با هم برخوردارند، هویت فردی خود را حفظ می‌کنند. در این گونه خانواده، عشق به طور نامشروط می باشد و اعضاء پذیرای یکدیگر هستند. آستانه تحمل خانواده در برابر کشمکش و استرس بالاست و به هنگام نیاز، داوطلبانه درصدد یاری و خواهان آن می‌باشند. در این خانواده ها ائتلاف قوی و روشنی بین والدین وجود دارد و این قدرت بین والدین تقسیم می شود اعضاء خانواده با هم نزدیک و صمیمی هستند. با این حال حریم شخصی افراد حفظ می‌شود و استقلال و فردیت اشخاص مورد احترام است.

در مقابل خانواده مختل خانواده ای است که قادر به تأمین نیازهای تکاملی اعضاء، حل مشکلات و تعارضات خود نیست. کارکرد او مختل است. مرزهای بین اعضاء نامشخص است، اعضاء استقلال رأی ندارند لذا حمایت و همکاری رخ نمی‌دهد. نظام خانواده بستر و اعضای آن به لحاظ عاطفی سرد، جدا از هم و گسسته می‌باشند.

تمدن جدید که در پرتو تلاشهای بشری و دستاوردهای علوم تجربی حاصل شد چهره انسانی را تغییر داد. دستاوردهای مدنی و صنعتی و همچنین رنجهایی که غالباَ آنها از مدنیت جدید و مدرنیسم نشأت می‌گیرد، هر روزه بر شمار بیماریهای روانی و نابهنجاریهای رفتاری افزوده           می‌شود و متأسفانه در همین مسیر قویترین پیوند های انسانی را در مستحکم ترین قرارگاه آن یعنی نظام ریشه دار خانواده در معرض تهدیدی جدی قرار می‌دهد. روز به روز کارائی خانواده در تحقق و ظایفش کم رنگتر می‌شودو این سلامت جامعه را تهدید می‌کندزیرا اختلا ل در کارائی خانواده مشکلاتی را در منظومه خانواده ایجاد می‌کند و در صورت تشدید مشکلات خانواده را به سمت فرو پاشی سوق می‌دهد طلاق و فرو پاشی خانواده  ضمن بر هم زدن تعادل روانی –عاطفی افراد خانواده و جامعه منجر به بروز بسیاری از آسیب‌های اجتماعی می‌شود.

اختلافات زناشویی از اهمیت ویژه ای برخوردار می‌باشد. به همین دلیل پژوهش بنا دارد با نوعی رویکرد خانواده درمانی با عنوان راهبردی به مداخله در زمینه اختلافات زناشویی پرداخته، به نحوی در رفعاین مشکل خانمان بر‌اندار نقش داشته باشد.

بیان مسئله

بر صاحب نظران علمو انسانی و افرادی که به کار تخصصی با خانواده مشغول میباشند پوشیده نیست که خانواده ایرانی به ویژه خانواده های شهرنشین با بحرانهای زیادی روبرو هستند این بحرانها از سویی بازتاب دگرگونی عظیم ساختاری- عملکردی در ساخت خانواده است و از سوی دیگرعدم توانایی در برخورد علمی در تدوین راهبردهای عملی و ارائه راه حل های مناسب را به نمایش می‌گذارد چشم بر تافتن از این بحرانها و پناه بردن به مکانیسم های کتمان سازی در ترویج آنها ابتدا ساده ترین اما در عین حال زیان بارترین رویکردی است که می توان به پیش گرفت زیرا حاصل جز انباشت بحران نهایتاَ غیر قابل کنترل شدن آنها را در بر خواهد داشت.

البته در همین جا باید اشاره کرد که بحران در خانواده و تردید در کارآیی پاروایی از عمکردها، وظایف و نقش آفرنی ها به مقوله‌ای جهانی تبدیل گشته و منحصر به جامعه خاصی نمی‌باشد با این حال شتاب دگرگونی و عوامل بحران زای اجتماعی در جوامع مختلف تابع متغیرهایی است  که ماهیت بومی – فرهنگی به خود گرفته‌اند.

بزرگترین تحول ساختاری در خانواده ایرانی در چند دهة اخیر تبدیل خانواده گسترده به خانواده هسته‌ای شهر نشین بوده است این تغییرات بنیادین تأثیرات خود را در همة زمینه ها ی ممکن نظیر نحوه ارتباط خانواده با یکدیگر اهمیت عاطفی اعضای خانواده برای هم معنی و مفهوم مقوله خانواده عملکرد اقتصادی خانواده و نیز نقش جنسیت ها بر جای گذارده است. در دوران گذشته تشکیل یک خانواده نو بنیاد حلقه ای از دایره ارتباطاتی فرا گیر یعنی خانواده گسترده بشمار می‌رفت و خانواده هسته‌ای در اصل به عنوان جزئی از یک نظام کلی محسوب میء‌شود در سایه آن زیست می‌کرد. محور اصلی زندگی بر پایه روابط والدین- فرزندان استوار شده بود و زوجین قطب عاطفی اصلی یکدیگر نبودند اما خانواده هسته‌ای امروزین بر محور رابطه زوجی استوار گردید و کانون اصل ارتباطات اعضای آن محسوب می‌گردد به بیان روشنتر اگر خانواده در گذشته از برخی مکانیسم‌های جمعی غلبه بر بحران و یا از ذخایر عاطفی – تجربی اطرافیان سود می‌جست امروز این خود خانواده هسته‌ای و قبل از هم زوجین هستند که باید راهکارهای غلبه بر بحران را در فرآیند تعامل و ارائه پیشنهادهای مشخص عملی بیابند اما تحقق این امر با موانع جدی روبرو ست. زیرا افراد از ابزار و مهارتهای ارتباطی کا فی برخوردار نبوده و نتیجتاَ مکانیسم‌های افکار در خانواده غالب می‌گردند که پیامد‌های مخرب دراز مدتی نظیر از خود بیگانگی، سرخوردگی، تخریب متقابل بر جای خواهند گذاشت. در بعد عاطفی باید متذکر شدکه اعضای خانواده‌های نوبنیاد امروز نسبت به گذشته در برآورده کردن نیازهای عاطفی یکدیگر نسبت به هم وابستگی بیشتری دارند زیرا محدود شدن دایره زیست خانواده امکان ارضای جانشینی نیازهای عاطقی را از اعضای آن صلب کرده است.

بالاخره خانواده امروز به کانون هدف دسته جمعی اعضاء تبدیل گردیده که باید پاسخگوی نیازهای اقتصادی خود باشد همچنین حضور پیش از پیش زنان کشور در عرصه های علمی و حرفه ای نقشهای سنتی و مأنوس درباره جنس را شدیداَ دستخوش تحول کرده است این وضعیت جدید، ذهنیت تازه و قواعد رفتار فردی – اجتماعی فراخور خود را می‌طلبذ. افراد بر الگوهای رفتاری کلیشه‌ای و عدم تجدید نظر جدی در این زمینه مانع دستیابی به مکانیسم پویا متعادل و پایدار است و نهایتاَ ارمغانی جز تشدید تنشهای خانوادگی و اجتماعی به همراه نخواهد داشت.